15 NOV 2024 · ReFi Türkiye Podcast Nedir?
ReFi Türkiye Podcast, yeni sezonunda yapay zeka teknolojilerinin etki odaklı kullanımlarını ve bu doğrultuda “AI For Good” kavramını odağına alıyor. İş hayatı, kurumlar, girişimler ve bireyler tarafından her geçen gün daha yoğun kullanımına tanık olduğumuz yapay zeka teknolojileri, bir yandan sürdürülebilirlik, etki, finansal katılım gibi konularda bir potansiyel oluşturuyor. Öte yandan da güvenlik, etik, çevresel etkiler, teknolojiye adaptasyon gibi konularda riskleri de beraberinde barındırıyor. Tam da bu noktada ReFi Türkiye olarak, ilgili teknolojilerin daha iyi bir gelecek inşa etmek için nasıl kullanılabileceğini tartışmaya açıyoruz. Birbirinden değerli konuklarla yapay zekanın sağlık, yaratıcı endüstriler, erişilebilirlik, yönetişim, iş birliği gibi 10 farklı temada etkilerini ele alacağımız podcast serisinin, “yapay zekanın sosyal etki ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nın farklı alanlarında nasıl kullanabildiğine” dair farkındalık yaratacak, kalıcı bir kaynak olmasını hedefliyoruz.
Konuk Kimdir?
Duygu Erten, iş alanında sürdürülebilirlik stratejileri, ESG (Çevresel, Sosyal ve Yönetişim) ve döngüsel ekonomi konularında uzmanlaşmış bir akademisyen. Aynı zamanda Erten, Amerikan Yeşil Bina Sertifikası olan LEED Faculty ve İngiliz Yeşil Bina Sertifikası sahibi BREEAM Fellow'u. Akademik kariyerine Princeton Üniversitesi'nde Araştırma Görevlisi olarak başladı ve 2015-2023 yılları arasında İstanbul Medipol Üniversitesinde doçent doktor olarak görev yaptı. Sonrasında Harvard Üniversitesi’nde “Sürdürülebilirlikte Liderlik” alanında bir Yönetici Programını tamamladı. Şu anda Boğaziçi, İTÜ ve Medipol Üniversiteleri’nde yeşil binalar, sürdürülebilirlik standartları ve çevresel etik üzerine dersler vermeye devam ediyor.
Bölümde Öne Çıkan Kısımlar
01:53 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’na Bir Bakış
04:41 İklim Krizi ve Sürdürülebilirlik Bağlamında Yapay Zeka
18:17 Enerji Kullanımı ve Etik Değerler Yönünden Yapay Zeka
Bölümde Neler Konuşuldu?
Sürdürülebilirliğin sosyal, çevresel ve ekonomik boyutları olduğunu belirterek ve bu üç boyut arasındaki ilişkiyi vurgulayarak konuşmasına başlayan Duygu Erten, küreselleşmenin getirdiği hızlı değişimlerin, şirketlerin ve hükümetlerin daha çevik ve uyumlu yapılar benimsemesini zorunlu kıldığını söylüyor. Bu yeni gerçekliğin desteklenmesinde ise sürdürülebilirlik ve teknolojinin kesiştiği noktayı ele alıyor ve yeşil teknolojilere vurgu yapıyor: “Yenilenebilir enerji, akıllı konutlar, kirletici emisyon kontrolü, çok modlu hareketlilik, dijital içerikler ve verimli finansal yönetim gibi çeşitli teknolojik özellikler şehirlere yerleşmeye başlıyor. Bununla birlikte teknolojiler sürdürülebilirliğe hem yardımcı olabiliyor hem de engelleyebiliyor. Bu nedenle bugün çevre ve insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri en aza indiren sistem ve ürünlerin iyileştirilmesi ve uygulanmasını arayan yeşil teknolojiler peşinde koşuyoruz.”
Erten, iklim değişikliğinin etkileri her yıl daha belirgin hale gelmekte olduğunun altını çiziyor, *"Yeni rekor yüksek sıcaklıklar, daha büyük yıkıcı orman yangınları ve daha sık yıkıcı seller"* ile karşı karşıya olduğumuzu hatırlatıyor ve ekliyor: *“Önümüzdeki birkaç on yıl boyunca gıda üretiminin %50 oranında artması gerekecek ve bugün var olandan 1000 kat daha dayanıklı karbon giderme kapasitesi geliştirmemiz gerekiyor.”* Bu noktada yapay zekanın karmaşık sistemlerin *"ölçülmesini, tahmin edilmesini ve optimize edilmesini"* kolaylaştırarak iklim değişikliği ile mücadelede önemli bir rol oynayabileceğini paylaşıyor: “Geleneksel araştırma yöntemleri genellikle ampirik deneme yanılmaya dayanıyor. Bu da son derece yavaş ve emek yoğun bir süreçtir. Mesela, daha uzun ömürlü ve daha verimli piller için yeni malzeme arayışı, yıllarca laboratuvar süresi ve kaynakları gerektiren çok sayıda olası kimyasal kombinasyonun değerlendirilmesini içeriyor. Buna karşılık yapay zeka, milyonlarca farklı kimyasal bileşiğin performansını hızlı bir şekilde tanımlıyor. Yıllar yerine haftalar içinde test sonuçları alarak umut verici adayları belirleyebiliyoruz.”
Konuşmasının devamında Erten, yapay zekanın gelişmiş dünya gözlem teknolojileri ile birleştirilmesinin, dünya ekosistemlerinin sağlığını izlemek için sürekli yüksek çözünürlüklü bir sistem oluşturabileceğini ifade ediyor: *“Yapay zekayı gelişmiş dünya gözlem teknolojileri ile birleştirmek, dünya ekosistemlerinin sağlığını izlemek için sürekli yüksek çözünürlüklü, bilime dayalı bir sistem oluşturabilir.”* Enerji, ulaşım, sağlık, finans ve birçok sektörün dönüşümlerinin dolaylı olarak emisyonları etkileyeceğinin de altı çiziliyor: “Emisyonların etkilenmesi, yani emisyonlarda azalma olabilir ve bazı alanlarda da emisyon artışı gözlemlenebilir.”
Konuşmada odaklanılan diğer bir konu ise insanlığın iklim değişikliği ve biyolojik çeşitlilik kaybı. *“Şimdi insanlık çok önemli bir dönemeçte. İklim değişikliğinin ve biyolojik çeşitlilik kaybının en kötü etkilerini önlemek için toplum, karbon yoğun ve kaynakları tüketen büyümemizden benzeri görülmemiş bir ölçekte ve hızda uzaklaşmalı.”* Eğer yapay zeka teknolojileri güvenilir ve verimli bir şekilde kullanılırsa, insanların güçlenebileceği ve karbondan arınmanın hızlandırabileceği ifade ediliyor. Geleceğe karşı umutlu olduğunu dile getiren Erten, izlenmesi gereken yolu şu sözlerle özetliyor: “Neyse ki büyüyen yapay zeka araç kutusu, küresel sürdürülebilirlik hedeflerimize ulaşmak için gereken ölçekte ve hızda değişimi yönlendirmek için bize birçok fırsat sunuyor. Yalnızca toplum olarak başarılı olmak için gerçekten iyiliğe odaklanmalıyız ve bunu yalnızca iyilikle başarabiliriz.”
Bölüm İçeriğiyle İlgili İleri Okumalar:
https://bit.ly/4egAzDmlinkinden Yapay Zeka ile İklim ve Hava Olaylarına Bakış alt başlığı altında bu alandan değerlendirme ve örnekler sunan ReFi Türkiye Substack yazısına ulaşabilirsin.
https://bit.ly/3Av8hY3 linkinden Yapay Zeka ve İklim Krizi Çözümleri alt başlığı altında bu alandan iç görüler ve örnekler sunan ReFi Türkiye Substack yazısına ulaşabilirsin.
https://bit.ly/3Y9yaEw linkinden Yapay Zekanın İklim Eylemindeki Rolü alt başlığı altında bu alandan değerlendirme ve örnekler sunan ReFi Türkiye Substack yazısına ulaşabilirsin.
https://bit.ly/40AuvCz linkinde Yapay Zekanın iklim alanında kullanım örneklerini bulabileceğin ReFi Türkiye Substack yazısına ulaşabilirsin.
https://bit.ly/3UABPua linkinde yapay zeka teknolojilerinin tarım alanında kullanımıyla ilgili değerlendirmeleri içeren ReFi Türkiye Substack yazısına ulaşabilirsin.