Gdybyście przenieśli się w czasie to w jakim języku byście rozmawiali z ludźmi z tamtych czasow? Czy w dawnych czasach ludzie w Polsce mówili po polsku?
Wtedy używano języka, ktory nazywamy językiem staropolskim. Najstarsze zdanie, które zapisano w naszym języku to: “Daj, ać ja pobruszę, a ty poczywaj”. Czy rozumiecie co to znaczy?
To pewien rycerz powiedział do żony, a znaczy to: “Daj, niech ja pomielę (pokręcę żarna), a ty odpoczywaj”. Dzisiaj już nie używa się słowa “pobruszę” tylko mówimy “pomielić” albo “pokręcić”. Za to słowo “poczywaj” używamy dzisiaj troszkę inaczej. Nie mówimy “poczywaj”, ale “odpoczywaj”.

Teraz dzieci przeczytają kilka wierszy, a wy postarajcie się wyłapać z nich jak najwięcej słów, których dzisiaj już nie używamy.

Psałterz Dawidowy w tłumaczeniu Jana Kochanowskiego z 1579
Jakie dawne słowa zauważyliście? Było np. o “Taki podobien będzie drzewu porzecznemu”. Dziś nie mówimy “drzewo porzeczne”, ale “drzewo porzyteczne”.

Ignacy Krasicki napisał bajki, między innymi bajkę Pan i pies w 1830
O czym jest ten wiersz?
Postarajcie się także w tym wierszu znaleźć słowa, których dziś się nie używa, albo używa się inaczej.

Przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości Władysław Bełza napisał wiersz dla dzieci “Złapana myszka”.
W tym wierszu jest bardzo mało niezrozumiałych słów, bo ludzie w tamtych czasach mówili prawie tak jak my. Słuchajcie uważnie i jak nie zrozumiecie jakiegoś słowa to zapytajcie dziadków albo rodziców co ono oznacza.

Julian Tuwim napisał przed wojną czyli ponad 90 lat temu wiersz Rycerz Krzykalski
Jakie rymy są w tym wierszu

Ten wiersz, czyli “Rycerz krzykalski” jest najłatwiej zrozumieć. Chociaż ma on 90 lat to polska mow nie zmieniała się dużo. Posłuchajcie, czy i tutaj znajdziecie jakieś dziwne słowa, których się dziś nie używa, a używało się 90 lat temu.