Dzisiaj chciałbym wam opowiedzieć o mało znanym potomku Mojżesza czyli o Jonatanie, synu Gerszoma, syna Mojżesza. Dziadek prawdopodobnie by się go wstydził. Na pewno wstydzili się go późniejsi przepisywacze tekstu biblijnego, którzy próbowali ukryć powiązanie Mojżesza z tym jego wnukiem. Co Biblia mówi o Jonatanie i czasach, w których żył?

Jonatan pierwszy raz pojawia się w Księdze Sędziów 17:7. Czytamy o nim, że mieszkał jakiś czas w Betlejem należącym do Judy. Chodzi o to samo Betlejem, w którym później urodził się Dawid oraz Jezus. Z jakiegoś powodu opuścił Betlejem i szukał sobie nowego domu. W tamtych czasach rządzili sędziowie, a sąsiednie narody często napadały na Izraelitów. Być może to skłoniło Jonatana do opuszczenie Betlejem. Trafił do domu Micheasza z plemienia Efraima. Ten człowiek miał w domu bożka oraz ubranie dla kapłana. Do tej pory służył mu za kapłana jeden z synów, ale teraz zaproponował tą funkcję Jonatanowi. Micheasz zobowiązał się dawać Jonatanowi ubranie i jedzenie oraz 10 srebrników rocznie. Przyjście Lewity wziął za dowód błogosławieństwa Bożego.

Było to już chyba po śmierci Jozuego. Ziemia została podzielona, ale nie wszystkie plemiona zdobyły swoją część. Plemię Dana miało mały kawałek dla siebie. Wysłali oni 5 zwiadowców, którzy po drodze znaleźli się niedaleko domu Jonatana. Ten ich pobłogosławił. Oni poszli na północ i znaleźli tam miasto łatwe do zdobycia. Gdy później wrócili do swoich wyruszyli razem z 600-osobowym oddziałem aby zdobyć to miasto. Po drodze zabrali posąg i szaty kapłana. Gdy Jonatan zapytał ich dlaczego to robią zaproponowali mu aby został kapłanem dla całego plemienia. Jonatanowi się to spodobało i poszedł z nimi. Wprawdzie Micheasz właściciel tego posągu ruszył w pościg, ale gdy zobaczył 600 Danitów dał spokój. Danici dotarli do miasta, które się nazywało Laisz. Zdobyli je i nazwali Dan. Było to najbardziej na północ wysunięte miasto. Później o całym Izraelu mówiono od Dan do Beer-Szeby.

Cała historia tego Lewity jest opisana w rozdziałach 17 i 18 Księgi Sędziów. Jednak dopiero w jednym z ostatnich wersetów jest wyjawione imię tego Lewity. Jest to Jonatan, syn Gerszoma, syna Mojżesza. Czasami ludzie zastanawiają się czy tekst Biblii pozostał niezmieniony. Co ciekawe właśnie ten werset czyli Sędziów 18:30 był zmieniany przez kopistów. Prawdopodobnie dlatego, że chcieli ukryć co zrobił wnuk Mojżesza. W języku hebrajskim wystarczyło dodać jedną literę aby ze słowa Mojżesz zrobić słowo Manasses. W ten sposób w greckiej Septuagincie w Kodeksie Watykańskim można przeczytać o Jonatanie, synu Gerszoma, syna Manassesa. Na szczęście wiele innych starożytnych manuskryptów zawiera prawdziwą wersję czyli tą z Mojżeszem.

Podsumujmy co wiemy o Jonatanie. Był on wnukiem Mojżesza. Jego babką była Cyppora, która przez siostrę Mojżesza została określona jako Kuszytka, co oznacza, że była czarna lub, że jej skóra była dużo ciemniejsza niż Izraelitów. Czy jej wnuk Jonatan też miał ciemniejszą karnację? Tego Biblia nie wyjawia. Należał od do plemienia Lewitów. To plemię nie dostało własnej ziemi - miało żyć z tego co Izraelici przynosili w darach do świątyni albo przybytku. Jednak w tamtym okresie wielu Izraelitów odchodziło od kultu Boga Biblii i co za tym idzie prawdopodobnie zaniedbywali dary, które mieli dostawać Lewici i kapłani. Nic więc dziwnego, że ten Lewita szukał sobie nowej pracy. Dostał taką pracę od Micheasza z plemienia Efraima. Zachodzi pytanie czy Jonatan, wnuk Mojżesza nie wiedział co jego dziadek myślał o oddawaniu czci posągom?

Co by nie mówić o Mojżeszu to ojcem nie był on chyba najlepszym. Zostawił swoją żonę i dzieci u teścia. Podczas wędrówki do Ziemi Obiecanej teść przyprowadził do niego żonę i synów chcąc mu chyba przypomnieć o ich istnieniu. Później teść odszedł, a oni pozostali wraz z Mojżeszem. Ten jednak nie miał chyba zbyt dużo czasu na ich pouczanie. Można więc sobie wyobrazić, że Mojżesz zajęty różnymi problemami z kierowaniem milionowym narodem zaniedbał swoich synów, co odbiło się także na wnukach. Tak więc to możliwe, że Jonatan chociaż był Lewitą nie znał Prawa Mojżeszowego oraz zakazu odnośnie sporządzania bałwanów. Jego niewiedza mogła też być spowodowana tym, że większość Izraelitów odeszła wtedy od monoteizmu.

Jakby nie było Jonatan i potem jego potomkowie służyli plemieniu Dana jako kapłani. Jak długo? W ostatnich dwóch wersetach rozdziału 18 wspomniano, że byli kapłanami aż do czasu gdy mieszkańcy tych terenów trafili do niewoli oraz, że było to tak długo jak długo przybytek był w Szilo. Przypomnijmy, że w tamtym okresie arka przymierza wpadła w ręce Filistynów. Później królem został Saul, a po jego śmierci Dawid. Wtedy przeniesiono część przybytku do Jerozolimy, ale całość dopiero za rządów Salomona. Tak więc Jonatan i jego potomkowie mogli służyć plemieniu Dana nawet przez kilka pokoleń. Czy zostali za to ukarani? Biblia nic nie mówi, ale wspomina o tym, że potomkowie Eliezera, młodszego syna Mojżesza służyli później w świątyni, podczas gdy potomkowie Gerszoma nie są nigdy więcej wspomniani.

Sam Jonatan był raczej samolubny. Chętnie zgodził się na pracę u Micheasza, ale później poparł zabranie posągu oraz szaty kapłana przez plemię Dana. Księga Sędziów wspomina, że spodobało mu się to, że będzie kapłanem dla całego plemienia zamiast dla jednej rodziny. Jeżeli znał Prawo Mojżeszowe, które dał jego dziadek to postępował wbrew niemu nie tylko dlatego, że czcił posąg, ale także dlatego, że Lewici nie mieli być kapłanami. Jako kapłani mieli usługiwać tylko potomkowie Aarona. Ta historia świetnie oddaje jak postępowali wtedy ludzie. W Sędziów 17:6 czytamy, że wtedy nie było króla w Izraelu i każdy robił to co wydawało mu się słuszne. Jonatan, wnuk Mojżesza postępował tak samo - robił to co wydawało mu się słuszne w jego własnych oczach.

Historia wg Dzieci:
https://historiawgdzieci.pl/podkast/lista
Tego dnia:
https://historiawgdzieci.pl/tego-dnia/lista