Dr. Yüksel Çayıroğlu DİNİ GÜNDEM programının yeni bölümünde Nedensellik konusu üzerinde durmaya devam ediyor. "Her Şeyin Sebebi Var mıdır?" başlıklı videoda, nedensellik kavramı üzerine derinlemesine bir analiz yapılmıştır. Videoda Aristo'nun dört nedensel kavramı detaylı bir şekilde ele alınmıştır:

1. **Maddi Neden:** Bir olayın nedeni olarak maddenin veya maddi unsurların rolü incelenmiştir. Örneğin, bir heykelin yapımında kullanılan mermer bloğun maddi neden olduğu söylenebilir.
2. 2. **Şekil Nedeni (Formel Neden):** Bir nesnenin veya olayın şekli, yapısı veya formu üzerine odaklanılmıştır. Bu kavram, bir şeyin nasıl oluştuğunu veya niteliklerini belirleyen nedensel bir faktördür.
3. 3. **Fail Neden:** Bir eylemin gerçekleşmesinde etkin olan kişi veya varlık üzerine odaklanır. Örneğin, bir heykelin yapılmasında sanatçı veya heykeltıraşın rolü fail neden olarak değerlendirilebilir.
4. 4. **Etki Neden:** Bir olayın gerçekleşmesine yol açan etken veya sebep üzerinde durulmuştur. Örneğin, bir heykelin yapımında kullanılan aletler veya teknikler etken neden olarak değerlendirilebilir. Aristo'nun bu dört nedensel kavramı, olayların veya fenomenlerin arkasındaki nedensel ilişkileri anlamak için önemli bir teorik çerçeve sunar. Video ayrıca determinizm kavramını da ele almıştır.
5. Determinizm, her olayın önceden belirlenmiş bir zorunlulukla gerçekleştiğini savunan bir felsefi görüştür. Bu bağlamda, determinizmin her olayın önceden belirlenmiş bir sonucu olduğunu iddia ettiği vurgulanmıştır. Ancak, kuantum fiziği gibi alanlar determinizmin sorgulanmasına yol açmıştır.
6. Kuantum fiziğindeki belirsizlik ilkesi ve kuantum dolanıklığı gibi kavramlar, mikro düzeyde determinizmin geçerliliğini sorgulayan unsurlar olarak tartışılmıştır. Bu tartışmalar, nedensellik kavramının karmaşıklığını ve modern fiziğin bu konudaki katkılarını gözler önüne sermektedir.